Invisible Man

Ralph Ellison’s Invisible Man (1952) is het complexe en gelaagde verhaal van een naamloze zwarte man die zijn weg probeert te vinden in het Amerika van de vroege 20e eeuw. Deze existentiële bildungsroman gaat over de zoektocht naar identiteit, terwijl de maatschappij allerlei verschillende rollen op wil leggen. De hoofdpersoon voelt zich onzichtbaar, omdat mensen om hem heen niet in staat zijn of weigeren om zijn ware zelf te zien. Dit speelt zich af tegen een achtergrond van een racistische maatschappij, waarin de hoofdpersoon worstelt met contrasterende visies en stereotypen over hoe een zwarte man moet zijn of zich hoort te gedragen.

Invisible Man raakt aan thema’s die vandaag de dag, ook in Nederland, nog steeds actueel zijn. Wie is in onze maatschappij onzichtbaar? Wie zijn er in de geschiedenis onzichtbaar gemaakt? De machtsstructuren die processen van (on)zichtbaarheid domineren zijn alom aanwezig, maar herkennen we ze wel?

In deze tentoonstelling kijken kunstenaars met een kritische blik naar de thema’s in Invisible Man in relatie tot onze huidige maatschappij. De tentoonstelling wil een aanzet geven tot een dekoloniale dialoog, en nieuwe denkbeelden creëren over hoe we de conventies en stereotypen die ons doen en denken nog steeds beheersen, kunnen doorbreken. Dekoloniaal betekent dat je nadenkt over een alternatieve manier om de maatschappij in te richten, die zich afzet tegen de huidige structuren die nog steeds beïnvloed zijn door koloniale denkpatronen. Dat voelt soms ongemakkelijk of confronterend. Het voelt minder veilig als conventies wegvallen. Maar dat creëert wel ruimte voor nieuwe mogelijkheden, en kan de discussie over een alternatieve toekomst openbreken.